Werkstress kan je oververmoeid maken. Zo erg zelfs dat je een burn-out kunt krijgen en je volledig uitgeput kunt voelen. In dit artikel bekijken we wat je kunt doen om je energie weer terug te krijgen. 

Is werkstress echt de oorzaak?

Allereerst is het belangrijk om vast te stellen of stress daadwerkelijk de vermoeidheidsklachten veroorzaakt. Dit kan je doen door een test te doen. Hier vindt je een uitgebreide vermoeidheidtest.

Als je vermoeid bent dan kan dit namelijk verschillende oorzaken hebben. Een aantal oorzaken zijn medisch van aard. Het is daarom belangrijk dat je de oorzaak van de klachten achterhaalt. Bepaalde medische klachten, zoals bloedarmoede of een traag werkende schildklier, zijn vrij goed op te lossen. Ander oorzaken van vermoeidheid zijn een slaapapneu, slechte voeding, onvoldoende beweging of middelengebruik. Hier vindt je een volledig overzicht van mogelijke oorzaken van vermoeidheid. 

Waarom wordt je moe door stress?

Stress is niet erg zolang deze maar tijdelijk is. Stress is onderdeel van onze biologie wat er op gericht is om te overleven. In een stressvolle situatie wordt er adrenaline aangemaakt. Denk bij een stressvolle situatie aan dreigend gevaar; een agressieve hond die op je afstormt of iemand die je op straat bedreigt. Je lichaam maakt adrenaline aan zodat de ademhaling sneller gaat het hart sneller gaat kloppen. De bloeddruk wordt hoger en de bloedvaten nauwer. Glucose wordt vrij gemaakt. Er wordt meer zuurstof naar de spieren en de hersenen getransporteerd waardoor je meer energie kunt vrij maken. Dit alles zorgt ervoor dat je kunt vluchten of vechten en het gevaar beter kunt inschatten.

Zodra het gevaar geweken is moet de adrenaline weer geneutraliseerd worden. Het zou niet gezond zijn om altijd in opperste staat van paraatheid te blijven. Om de effecten van adrenaline te neutraliseren maakt het lichaam het hormoon cortisol aan. Dit hormoon wordt in de bijnieren aangemaakt.

Als we het op het werk druk hebben dan wordt er ook adrenaline aangemaakt. Het zorgt ervoor dat we alerter zijn waardoor we productiever worden. Hierdoor zijn we vaak in staat om een deadline te halen waarvan we eigenlijk dachten dat het onmogelijk zou zijn. Zodra de deadline is gehaald maakt het lichaam cortisol aan zodat het effect van adrenaline weer wordt geneutraliseerd. Het lichaam komt in rust en kan weer herstellen.

Problemen ontstaan als we (vrijwel) dagelijks onder groter werkdruk staan. Als we van de ene deadline naar de andere deadline moeten werken. Als we nooit de gelegenheid krijgen om te herstellen. Je krijgt dan dat er constant adrenaline aangemaakt wordt en dat de bijnieren constant hard moeten werken om cortisol aan te maken; om het lichaam weer in rust te krijgen. De bijnieren raken dan uitgeput. Een bijnieruitputting is wat ook wel een burn-out wordt genoemd. Het is het fysiologisch uitgeput raken. Dit zal zich in de praktijk vaak ook vertalen in het psychisch uitgeput raken.

Wat je kunt doen?

Ben je vermoeid door werkstress dan is de eerste en belangrijkste stap het wegnemen van de oorzaak. Je kunt niet verwachten dat je hersteld als je onder grote druk blijft staan. Vaak zien mensen hierin een probleem. Ze zijn van mening dat de enige manier om de oorzaak weg te nemen het aanvragen van ontslag is. Maar zijn dan bang voor de financiële gevolgen of zijn bang dat ze elders niet voldoende zullen verdienen om goed rond te komen.

Maar een oplossing is vaak ook bij de werkgever te vinden. Maak je klachten bespreekbaar. Geen enkele werkgever is erbij gebaat dat je langdurig de ziektewet ingaat. Wellicht kan je binnen het bedrijf waar je werkt een andere functie krijgen, een functie die minder van je vergt. Of misschien is het mogelijk je werk op een andere manier te gaan doen. Of kan je hulp krijgen bij een aantal van je taken.

Stress is niet altijd toe te schrijven aan het werk. Het is soms ook hoe je met druk omgaat. Het kan een mindset zijn. Iets waar sommigen last van kunnen krijgen is hun perfectionisme. Als je altijd alles maar perfect wilt doen dan vergt dit bovengemiddeld veel energie van je.

Het kan ook zijn dat je in de privésfeer veel stress ervaart. Zo kan je relatieproblemen hebben. Of financiële zorgen. Of zorgen of je gezond of die van een naaste. De optelsom van stressoren zorgt er dan voor dat het je allemaal teveel wordt. De energie loopt uit je lijf en je raakt oververmoeid. 

Het is daarom goed om naast inspanning ook tijd vrij te gaan maken voor ontspanning. Een goede manier om te ontspannen is door te gaan mediteren. Sommige mensen kunnen hun hoofd niet goed leeg maken. Het is dan juist nuttig om ontspanning te zoeken in iets wat meer fysiek is, zoals het beoefenen van yoga, of een wandeling door het bos.

Belangrijk voor het herstel is een goed bioritme en goed voor jezelf zorgen. Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op. Zorg voor een nachtrust van minimaal 7 uur. Maar idealiter slaap je 8 uur per nacht. Het is een fabeltje dat je ook aan 5 of 6 uur nachtrust voldoende hebt. Het is dan de adrenaline die ervoor zorgt dat je door kunt gaan, maar op den duur zal je uitgeput raken.

Voeding speelt ook een belangrijke rol in het herstelproces. Voeding moet je lichaam de vitaminen, mineralen, antioxidanten en spoorelementen geven die het nodig heeft om te herstellen. Gezonde, onverzadigde vetzuren en hoogwaardige aminozuren zijn nodig voor het aanmaken van hormonen. Zodat de hormoonhuishouding zich kan herstellen. Om jezelf ervan te verzekeren dat je alle benodigde voedingsstoffen binnen krijgt is het goed om zo gevarieerd mogelijk te eten.